Leestijd: 4 minuten
Bij nieuwe ontwikkelingen is er vaak sprake van belanghebbenden. Of er nu een supermarkt wordt gerealiseerd, woningen, uitbouw, bedrijven, een zonnepark of anderzijds. Het is voor zowel de potentieel belanghebbende als initiatiefnemer belangrijk om te weten hoe de vork in de steel zit. Wie zijn eigenlijk belanghebbenden bij een nieuwe ontwikkeling? Wij leggen het je uit in deze blog!
Wat is een belanghebbende?
Het woord zelf zegt het eigenlijk al, een belanghebbende is een persoon, bedrijf maar soms ook een derde zoals een natuurorganisatie die ergens een belang bij heeft. Een belang dat in het geval van omgevingsvergunningen en bestemmingsplannen vaak onduidelijk is of er sprake is van een belanghebbende. Zoals in de Algemene wet bestuursrecht staat beschreven:
‘’Degene wiens belang rechtstreeks bij een besluit is betrokken’’
Dit blijft vrij abstract want wat maakt nu iemand een belanghebbende? Eerst is het goed om te weten dat er diverse soorten belanghebbenden zijn. Je hebt een directbelanghebbende, belanghebbende en derdebelanghebbende.
Wat maakt iemand een belanghebbende?
Of er sprake is of iemand wel of niet een belanghebbende is hangt af van de situatie. Het betreft namelijk maatwerk. Je kan niet zomaar zeggen dat binnen een radius van 100 meter iedereen belanghebbende is. Gelukkig voor de initiatiefnemer is dat niet het geval.
Wel of geen belanghebbende hangt af van de aard van de ontwikkeling. Pas wanneer de initiatiefnemer de ontwikkeling voor zichzelf duidelijk in kaart heeft kan alvorens hij of zij de betreffende procedures start worden geïnventariseerd wie mogelijk belanghebbenden zijn. Andersom geldt voor potentieel belanghebbenden dat zij tijdens de procedure kennis kunnen nemen van de ontwikkeling en zo voor hunzelf kunnen oordelen of zij er heil in zien om er wat mee te doen (bezwaar/beroep).
Spreken we over een ontwikkeling van bijvoorbeeld een supermarkt in een woonwijk met één ontsluitingsweg dan zijn bewoners aan die weg belanghebbenden. De verkeersaantrekkende werking van de supermarkt zal zich namelijk langs die woningen bewegen. Heeft diezelfde supermarkt een andere aanvoerroute of is het direct gelegen aan een andere weg waar het verkeer zal plaatsvinden dan is men geen belanghebbende. Het hangt af van de situatie en het initiatief zelf. Zo zal een zonnepark geen verkeersaantrekkende werking hebben en is de groep belanghebbenden alweer een stuk kleiner.
Het blijft natuurlijk de vraag wanneer iemand zichzelf als belanghebbende ziet en of een Bestuurlijk orgaan, de Rechtspraak of Gerechtshof dat ook zo ziet. Bij CADDESK kunnen we dan ook belanghebbenden voor jouw initiatief in kaart brengen om mogelijke bezwaren voor te zijn. Ook kunnen we jou als belanghebbende de kans van slagen aangeven en of er überhaupt sprake is dat je belanghebbende bent.
Voorbeeldcasus belanghebbende
Er zijn duizend en één casussen, variërend van buren, tot bedrijven en wonen, horeca, bedrijven onderling en meer. Teveel om op te noemen. In dit geval pakken we het voorbeeld van een te komen nieuwe woning van een derde bij een bestaand bedrijf. We bespreken deze casus met als reden dat de gedachtegang wanneer er wel of geen sprake is van belanghebbende wat duidelijker wordt.
Het bestaande bedrijf stelt beroep in tegen het bevoegd bestuurlijk orgaan (de gemeente). Dit omdat het bedrijf een woonbestemming nabij hun bedrijf niet ziet zitten. De gemeente is het bevoegd gezag die in dit geval medewerking aan een bestemmingswijzigingsprocedure heeft verleend voor de wijziging van een bedrijfsbestemming naar een woonbestemming, vandaar dat zij de verweerder zijn.
De eiser (het bestaande bedrijf) stelt dat een dergelijke bestemmingswijziging van een nabij gelegen perceel hen beperkt in het uitvoeren van de bedrijfsactiviteiten. Daarnaast is volgens eisers planologisch niet te verantwoorden om een woonbestemming naast een bestaand bedrijf te realiseren.
De verweerder (gemeente) stelt dat het te bestemmen perceel 30 meter van het bedrijf af ligt waardoor er van beperking van bedrijfsvoering geen sprake is. Daarnaast is het planologisch goed ingericht.
In dit geval gaat de rechter mee in het verweer van eisers. Een dergelijke ontwikkeling van een woonbestemming op 30 meter afstand van een bedrijfsbestemming lijkt in eerste instantie onschuldig. Echter is het bedrijfsperceel bestemd voor bedrijven t/m categorie 3.1. Dit houdt in dat richtafstanden van 50 tot 100 meter zonder gemotiveerde afwijking van toepassing zijn. De rechter besluit dat de bestemmingswijziging niet doorgevoerd mag worden.
Dit met als reden dat de toekomstig bewoner(s) kunnen gaan klagen over overlast, bijvoorbeeld in de vorm van geur of geluid. Hierdoor kan het bedrijf gedwongen worden de bedrijfsactiviteiten te beperken. In dit geval zijn de eisers in hun gelijk gesteld en is er terecht sprake dat zij belanghebbende zijn en in hun belangen worden geschaad.
Opmerking: in een dergelijk beroep kan een omgevingsvergunning of bestemmingsplan al in werking zijn getreden. Om onomkeerbare situaties te voorkomen kan een belanghebbende tijdens het beroep ook een verzoek indienen tot voorlopige voorziening.
Conclusie
Duizend en één casussen, allemaal stuk voor stuk maatwerk. Aan de hand van de input van deze blog kan je daarom nog weinig zeggen over jouw casus. Wat iemand tot een belanghebbende maakt verschilt erg en hangt af van veel factoren.
Ben jij een ontwikkelaar, initiatiefnemer of juist belanghebbende? Wij kunnen jou begeleiden in dit proces. Van het in kaart brengen tot en met de juridische procedures. A tot Z ontzorging! Voor een 1ste vrijblijvend advies vul je dit formulier in. Bellen mag natuurlijk ook!
Jorrit Zeldenrust
2 april 2021